İbtidai sinif müəllimlərinin hansı bilik və bacarıqlara ehtiyacları var?
12 октября, 2016 | Author: İdrak-M
Fatma xanım Bunyatova
İbtidai məktəbdə fərdin bundan sonra və ömrünün axırına kimi lazım olan biliklərin, dünya görüşünün, anlamının, düşüncə tərzinin özülü qoyulur. Bu yaş dönəməində öyrənmə və öyrətmə bacarıqları təbiətdə bir-bir ilə vəhdət şəkildə inkişaf edilir. Amma bu tarazlıq təlim prosesində pozulur. Müəllimlər sinif otaqlarında dərs zamanı öyrətməyə çox fikir verir , düşünərək öyrənmə bacarıqlarının yaradılması əvəzinə onlarda qəbul etmə , əzbərləmə , yadda saxlama , bir sözlə hər şeyi hazır mənimsəmək bacarıqlarına yiyələnən
bir fərd formalaşdırır.XIX-XX əsrlərdə mənimsəmə bacarıqlarının inkişafı əsas meyarlardan biri idi. Çünki şagirdlər üzərinə indiki ölçüdə informasiya yağmırdı. Yaşadığımız əsr informasiya əsri olduğu üçün, onun öz ölçü meyarları vardı və bunlarda :
-anlamlı və surətli oxudan;
— rabitəli nitqdən və savadlı yazıdan ;
-informasiyanı biliyə çevirməkdən;
— təcrübə əsasında yeni biliklər yaratmaqdan;
— ibtidai riyazi biliklərin ayrı –ayrı düşüncə müstəvisində tətbiqindən;
-yaradıcı və tənqidi təəfəkkür bacarıqların olmasından və s. ibarətdir.
Təhsildə aparılan islahatlar, ona gətirilən dünyəvi yeniliklərin hamısı şagirdin düşüncəsinin, idrakınin inkişafına yönəlibdir. Yönəlməyə yönəlibdir, amma tətbiqi mexanizminin keyfiyyət əmsalı çox az olduğundan müəllimlər biliyi mənimsətməyə üstünlük verirlər. Və nəticə etibarı ilə nə bilik tam mənimsənilir, nə də ki yuxarıda sadalanan bacarıqlar formalaşır. Bunun səbəbi isə çoxdur. Amma ən əsası: müəllimin əlində qabaqçıl, keyfiyyət etibarı ilə səmərəli pedaqoji üsul və texnologiyaların olmaması, bu texnologiyalardan istifadə tələbini edənin və müəllimin öz istəyinin yoxluğunun olmasıdır. Nəticə isə göz qabağındadir. Arzulanan müsbət dəyişikliklər özünü bariz olaraq biruzə vermir. Və yəqin ki çox yaxınlarda rəsmi səviyyədə ibtidai məktəbi bitirən şagirdlərin neçə faizi standartlara cavab verən bilik və bacarıqlara yiyələnməsi məsələsi incələnərək müəllimlər qarşısında yeni vəzifələr qoyulacaqdır.
Baxış: 2767
